Kanserden Kurtuluş Sonrası Sağlık sorunları ve Akupunkturun Etkisi
Bilinmesi Gerekenler
– Kanserden kurtulanlar, kanser geçirmemiş kişilere kıyasla daha kötü sağlık sorunları ve daha az iyilik hali bildiriyorlar; birçoğu kanserin ve tedavinin getirdiği kronik sorunlarla karşı karşıya kalıyor.
– Akupunktur, kanserden kurtulanların multidisipliner bakımının bir parçası olarak düşünülmeli ve olmalıdır. Akupunktur, bütüncül yaklaşımıyla bu hasta grubunda sıkça görülen karmaşık tabloları ele alma kapasitesine sahiptir.
Kanser tedavisi tamamlandı! Taburcu oldunuz! Peki ya gerçekten?
Ve neden akupunkturiste başvurmalısınız?
Daha erken teşhis ve gelişmiş tedaviler, kanser teşhisi sonrasında daha fazla insanın daha uzun süre hayatta kalmasını sağlıyor.
Amerikan Kanser Derneği’nin 2022’de yaptığı açıklamaya göre, kanser teşhisi konulduktan sonra yaşayanların %69’u teşhislerinden itibaren beş yıl veya daha uzun süre yaşamıştı; %47’si teşhislerinden itibaren on yıl veya daha uzun süre yaşamıştı; ve %18’i teşhislerinden itibaren yirmi yıl veya daha uzun süre yaşamıştı.
Artık kanser, terminal bir hastalık değil, kronik bir hastalık olarak kabul ediliyor.
Ancak, kanser tedavisinin sona ermesi sağlıklı bir hayata geri dönüşü işaret etmez. Kanserden kurtulanlar, kanser geçirmemiş kişilere kıyasla daha kötü sağlık ve iyi olma durumları gösteriyor; birçoğu kanser hastalığının ve tedavilerinin kronik sonuçlarıyla karşı karşıya kalıyor. Bazıları tedavileri sona erdikten yıllar sonra yeni belirtiler geliştirebiliyor.
Bu tedavinin uzun vadeli ve gecikmiş sonuçları fiziksel ve/veya duygusal olabilir ve yaşam kalitesini etkileyebilir. Kurtuluş, “hastalıktan kurtulmuş olmak, ancak etkilerinden tamamen kurtulmamak” olarak tanımlanmıştır.
Kanserden Kurtulma
Kanserden kurtulma hakkında birçok tanım bulunmaktadır.
Ulusal Kanser Enstitüsü, kanserden kurtulmayı “teşhis anından yaşamın sonuna kadar kanserli bir kişinin sağlık ve iyi olma durumuna odaklanan” bir kavram olarak tanımlar ve
“teşhis anında başlayıp tedavi ve sonrasında devam eden kanserin fiziksel, zihinsel, duygusal, sosyal ve finansal etkilerini içerir … [takip eden bakım ile ilgili konuları … tedavinin gecikmiş etkilerini, kanserin yeniden ortaya çıkmasını, ikinci kanserleri ve yaşam kalitesini]”.
Bu tanım, aynı zamanda aile üyeleri, arkadaşlar ve bakıcıları da kurtulma deneyiminin bir parçası olarak kabul eder. Bu geniş etki alanını kapsar ve
birçok tanım, kanser tedavisinin aktif veya birincil aşamasını takip eden döneme odaklanır; bu da kanser tedavilerinin sonrası veya sonuçlarıyla ilgilenir.
Birçok sıkıntıdan bazı örnekler, kronik ağrı (kemoterapiye bağlı periferik nöropati, aromataz inhibitörleri ile ilişkilendirilen eklem ve kas ağrıları dahil), sıcak basmaları ve gece terlemeleri, lenfödem, yorgunluk ve uyku bozuklukları gibi fiziksel sorunları içerir.
Duygusal sonuçları, nüks korkusu, kaygı, depresyonun yanı sıra izolasyon ve özgüven kaybını içerir.
Sosyal ve mesleki rolleri etkilenebilir ve kanserden kurtulanlar genel nüfustan daha fazla mali sıkıntı yaşarlar.
Kanser tedavisinin gecikmiş etkileri, potansiyel olarak yeni birincil kanserlerin gelişimi, kalp bozuklukları ve diğer ciddi durumları içerir. Bu sonuçlar yaşam kalitesi üzerinde derin negatif bir etkiye sahip olabilir.
Eksik Parça
Dr. Fitzhugh Mullan, öncü eseri “Genç Bir Doktorun Kanserle Mücadelesi” adlı eserinde üç aşama veya mevsim belirler.
“Uzatılmış hayatta kalma”yı, tedavinin sona erdiği ve bireyin tedavinin sonuçlarına odaklandığı zaman olarak tanımlar.
Ancak hala kanserden kurtulanların %1-2’sinin kanserle ilişkili fiziksel sakatlıklar için rehabilitasyon aldığı tahmin edilmektedir.
Ayrıca, psikolojik müdahalelerin kanser hayatta kalımını iyileştirebileceğini gösteren araştırmalara rağmen, sıkıntılı kanserden kurtulanların yarısından azı profesyonel bakım almaktadır.
Kanser Tedavisi Sonrası Dönemde Akupunktur ile ne Yapılabilir?
Kanser tedavisi tamamlandıktan sonra (cerrahi, kemoterapi, radyoterapi), akupunktur kişilerin iyileşmelerine ve hayatlarını yeniden düzenlemelerine ciddi oranda yardımcı olabilir.
Akupunktur, kanserden kurtulanların multidisipliner bakımının bir parçası olarak düşünülmeli ve olmalıdır. Akupunktur, bu hasta grubunda sıkça görülen karmaşık tabloları ele alma kapasitesine sahiptir: Kanserden kurtulanların %25’ine kadarının kanser ve tedavilerinin uzun vadeli sonuçlarıyla karşılaştığı bildirilmiştir ve birçok kişi birden fazla sonuçla, yanı sıra var olan ve yeni ortaya çıkan eşlik eden hastalıklarla mücadele etmektedir.
Akupunktur, kanserden kurtulma sürecinde ortaya çıkan hem fiziksel hem de duygusal durumları yönetmek için güvenli, kanıta dayalı, farmakolojik olmayan bir seçenek sunar.
Bu, çoğu kanser tedavisinin sınırlı seçeneklere sahip olduğu durumlar için önemlidir.
Ayrıca, birçok kanserden kurtulan kişi daha fazla ilaç almak istememekte ve ağrıyı yönetmek için farmakolojik olmayan seçenekler istemektedir.
Dahası, randomize, kontrollü çalışmalar akupunkturun farmakolojik müdahaleler kadar etkili olduğunu, ancak daha az yan etkiye, tedavinin sonunda daha az geri tepmeye ve daha uzun süreli ve daha geniş kapsamlı faydalara sahip olduğunu göstermiştir.
Kanserden kurtulanların Bakımına Yaklaşımımızı İyileştirmek
Akupunkturistler, kanser tedavisinin sonuçlarını ve bu sonuçların kanser öyküsü olan herhangi bir hastayı nasıl etkilediğini bilmelidir. Kanserden kurtulma sürecini daha geniş bağlamda anlamak, tedaviye daha derin bir yaklaşımı mümkün kılar.
Örneğin, neredeyse %50’si tedaviden sonraki beş yıl boyunca ve sonrasında nüks korkusu yaşar; bunun fiziksel ve duygusal semptomlar üzerindeki etkisini fark etmek, kanserden kurtulanları desteklemenin önemli bir yönüdür.
Giderek artan sayıda klinik uygulama kılavuzu yayımlanıyor, örneğin SIO/ASCO (Bütünleşik Onkoloji Derneği / Amerikan Klinik Onkoloji Derneği) ağrı yönetimi kılavuzları gibi. Bu kılavuzlar, akupunkturun bütünleşik onkolojide kullanımını destekliyor ve akupunkturistler, politika yapıcılar ve kanserden kurtulanlar için fayda sağlıyor.
Küresel olarak 53,5 milyon kişinin kanserden kurtulmuş olduğu düşünüldüğünde, kanser tedavisinin sonuçlarını ele alan tedavi seçeneklerine büyük bir ihtiyaç var.
Akupunktur, kanserle yaşayan ve kanser sonrası dönemdeki kişiler için multidisipliner bakıma değerli bir katkı sağlayabilir. Yürütülen araştırmalar ve uygulamalar sırasında birçok kanserden kurtulan kişinin “Akupunktur bana hayatımı geri verdi” dediğini duyulmuştur.