Parkinson hastalığı, hareketin bozulması, rijidite ve titreme ile karakterize klinik bir sendromdur ve bazal gangliyonun hasarından kaynaklanır. Patolojisi, substantia nigra’nın hücresel kaybı ve depigmentasyonundan oluşur. Bu durum, dopaminin azaldığı corpus striatumda biyokimyasal değişikliklerle birlikte görülür.
Substantia nigra ve corpus striatum, dopamin ve asetilkolinin nörotransmitter olarak işlev gördüğü liflerle birbirlerine bağlıdır. Parkinson hastalığında bu iki nörotransmitter arasında bir dengesizlik vardır: hareket bozukluğuna dopamin azalışı neden olurken, rijidite ve titreme için asetilkolin artışından kaynaklanır.
Hastalığın başlangıcı genellikle 50 ile 60 yaşları arasında gerçekleşir. İlk belirti genellikle ellerdeki titremedir. Bu titreme genellikle saniyede 4 ila 8 kez olur ve belirgindir. Hareket etmede zorluk ve rijidite, titremeden sonra görülür. Yüz ifadeleri azalır, hastaya hastalığın tanısal belirtisi olan tipik bir bakış kazandırır. Yürürken kolun otomatik sallanması azalır veya kaybolur; hasta küçük adımlarla yürür. Hastanın el yazısı giderek küçülür.
Parkinson hastalığındaki titreme kaba iken, tirotoksikoz veya alkolizmdeki titreme daha ince ve daha hızlıdır.
Akupunktur’da, Parkinson hastalığı “Titreme” (Chan Zheng) belirtisi altında yer alır ve genellikle Karaciğer-Rüzgarı ile ilişkilendirilir.
‘’Rüzgar titremeleri, Rüzgar’ın Karaciğer’e girmesi ve kanalların Qi’sinin yukarı doğru isyan etmesi sonucunda ortaya çıkar; bu durum yüzde tikler ve uzuvlarda titremelere sebep olur.’’
‘’ Titremeler, çeşitli sebeplerden kaynaklanabilir: zayıf Qi’nin, sinirleri ve kanalları beslemek için gerekli sıvıları ve kanı çekmekte yetersiz kalması; balgam-ateşinin kanalları ve sinirleri tıkaması; yetersiz Orijinal Qi’nin patojenik faktörlerin kanalları işgaline engel olamaması. Farklı nedenler olabilir ancak hepsinde sinirleri ve kanalları besleyemeyen yetersiz sıvı ve kan bulunur.’’
Parkinson Hastalığı’nın Nedenleri
Aşırı Çalışma ve Aşırı Cinsel Aktivite
Uzun süre yeterli dinlenme olmadan çalışmak, yıllar boyunca böbrekleri ve özellikle Böbrek-Yin’ini zayıflatır. Erkeklerde aşırı cinsel aktiviteyle birleştiğinde, aşırı çalışma böbrekleri daha da zayıflatır.
Beslenme
Yağlı-kızarmış veya tatlı gıdaların aşırı tüketimi, Balgam oluşumuna yol açar. Zamanla, Balgam özellikle kişi alkol de tüketiyorsa kolayca Ateş ile birleşir. Ateş, İçsel Rüzgar ve titremelerin oluşumuna yol açabilir.
Duygusal Stres
Öfke, hayal kırıklığı ve içerleme, Karaciğer-Yang’ın yükselmesine neden olabilir ve zamanla bu durum Karaciğer-Rüzgarına yol açabilir.
Parkinson Hastalığı’nın Kökeni
Parkinson hastalığı, tanımı gereği her zaman içsel Rüzgar ile karakterize edilir, çünkü titremeler her zaman bir Rüzgar belirtisidir. İçsel Rüzgar her zaman Karaciğer patolojisi olmakla birlikte, temeli diğer organların patolojisinde de yatabilir.
İçsel Rüzgarın başlıca klinik belirtileri şunlardır: titreme, tikler, şiddetli baş dönmesi, baş dönmesi ve uyuşukluk. Ağır vakalarda ise nöbetler, bayılma, opistotonos, felç ve ağızda sapma görülebilir.
İçsel Rüzgar her zaman bir Karaciğer dengesizliğiyle ilişkilidir çünkü Çin tıbbında nöbetler ve titremeler, Karaciğer tarafından kontrol edilen sinirlerin “sarsılması” olarak açıklanır.
Karaciğer-Rüzgarı dört farklı durumdan kaynaklanabilir:
• Isı
• Karaciğer-Yang’ın yükselmesi
• Karaciğer-Ateşi
• Karaciğer-Kanı veya Karaciğer-Yin eksikliği.
Aşırı Isı, Karaciğer-Rüzgarı’na sebep olabilir. Bu durum, ateşli hastalıkların ilerleyen evrelerinde Isı’nın Kan kısmına girmesiyle ve Rüzgar oluşturmasıyla gerçekleşir. Bu süreç, büyük bir orman yangını tarafından oluşturulan rüzgar gibidir. Klinik belirtiler yüksek ateş, şuur kaybı, nöbet, koma ve opistotonosu içerir. Bu belirtiler sıklıkla menenjitte görülür ve bunun sebebi Karaciğer’deki Rüzgar ve Perikard’deki Isı’dır. Bu, Parkinson hastalığında görülen Rüzgar türü değildir.
Karaciğer-Yang’ın yükselmesi uzun süreli durumlarda Karaciğer-Rüzgarı’na yol açabilir. Klinik belirtiler şiddetli baş dönmesi, vertigo, baş ağrısı, titreme, tikler ve sinirlilik içerir.
Karaciğer-Ateşi, Karaciğer-Rüzgarı’na yol açabilir.
Karaciğer-Kan ve/veya Karaciğer-Yin eksikliği, Karaciğer-Rüzgarı’na yol açabilir. Kan eksikliği, damarların içinde boşluk yaratır ve bu alan içsel Rüzgar tarafından doldurulur. Bu, bazen belirli yeraltı istasyonlarında oluşan hava akımlarına benzetilebilir. Klinik belirtiler uyuşukluk, baş dönmesi, bulanık görme, tikler ve hafif titremelerdir (Çincede “tavuk ayak Rüzgarı” olarak adlandırılır çünkü titremeler, tavukların yem aramak için yerde dolaştıklarında yaptıkları hızlı ve irade dışı ayak hareketlerine benzer).
Bu nedenle, Karaciğer-Rüzgarı boş veya dolu bir durumdan kaynaklanabilir. Karaciğer-Rüzgarının en yaygın boş nedenleri, Karaciğer-Kanı, Karaciğer-Yin veya Böbrek-Yin eksikliği veya bunların bir kombinasyonudur.
Eksik Karaciğer-Kanı sinirleri besleyemez ve nemlendiremez; damarlardaki boşluk Rüzgar tarafından doldurulur ve bu da “sinirlerin sarsılmasına” (titreme) neden olur. Eksik Böbrek-Yin, Karaciğer-Yin’i besleyemez ve zamanla bu durum Karaciğer-Rüzgarının gelişimine yol açabilir, ki bu da titremelere sebep olur. Karaciğer-Yin (ve dolaylı olarak Karaciğer-Kanı da) sinirleri besleyemez ve nemlendiremez: sinirlerin bu kuruluğu, Karaciğer-Rüzgarı ile birleşerek titremelere yol açar.
Karaciğer-Yang’ın yükselmesi genellikle yaşlılarda Rüzgarın yükselmesine neden olur. Karaciğer-Ateşi de içsel Rüzgar oluşturabilir.
Balgam özellikle kişi alkol de tüketiyorsa kolayca Ateş ile birleşebilir. Ateş, İçsel Rüzgar oluşumuna yol açabilir ve dolayısıyla titremelere neden olabilir.
Balgam-Ateş tek başına Parkinson hastalığına neden olmaz, ancak genellikle yaşlılarda Karaciğer-Rüzgarı ile ilişkilendirildiğinde bu duruma sebep olur. Balgam kanalları tıkar ve sıvıların ve kanın onları beslemesini engeller, bu da titremeye yol açar.
Yukarıdaki patolojik koşulların yanı sıra, Tıbbın Orijinal Teorisi’nden alıntılanan ifade gösteriyor ki, Parkinson hastalığında titreme aynı zamanda sıvıların ve kanın kanalları ve sinirleri besleyememesinden kaynaklanır.
Parkinson hastalığının her zaman bir Karaciğer dengesizliğiyle ilişkili olduğunu belirttikten sonra, deneyimlerime göre Kalp de sıkça bu duruma dahil olur, özellikle Boş koşullarda. Dolayısıyla, Karaciğer-Kanı veya Karaciğer-Yin eksikliği durumlarında genellikle Kalp-Kanı ve Kalp-Yin eksikliği de olur. İlginçtir ki, titremeler için ek bir nokta olan Xiaochanxue (Titremeyi Durdurma Noktası), Kalp kanalında bulunur (HE-3 Shaohai’nin 1.5 cun altında).
Dr. İbrahim Çerçi
Kuşadası
28.Aralık.2023